اضطراب جدایی، عامل اساسی در مدرسه هراسی کودکان:
ترس های مدرسه ای کلا در ۴ مرحله خود را نشان می دهند؛ مرحله اضطراب ناشی از جدایی، مرحله امتناع از مدرسه رفتن، مرحله آشفتگی مرضی درونی و بالاخره مرحله احساس درد، تهوع و بهم خوردگی دل که البته اساس آن اختلال اضطراب جدایی است. کودکان مبتلا به اختلال اضطراب جدایی نسبت به جدایی از اوالدین یا دور شدن از خانه، اضطراب مفرط، ناتوان کننده و نامتناسب با سن خود را نشان می دهند.
این گونه ترس ها ممکن است در کودکان به صورت احساس اضطراب مبهم بروز کند یا کودک هر شب کابوس ببیند که او را دزدیده اند، کشته شده است یا والدین او مرده اند.برای این کودکان دشوار است که به تنهایی در یک اتاق باشند، تنها بخوابند، خرید کنند و به مدرسه یا اردو بروند.
کودکان مبتلا به این نوع اضطراب اغلب تمایل دارند در أغوش والدین شان باشند، آنها را سایه به سایه دنبال کنند و شب ها کنار آنها یا درست پشت در اتاق خواب آنها بخوابند.
در کودکان بزرگ تر شکایت های جسمانی خاص یا اظهار ناراحتی عمومی در مدرسه متداول است و معمولا باعث می شود کودک به خانه بازگردانده شود. کودکان مبتلا هنگام جدایی از والدین خود بی تاب می شوند و به هر عذر و بهانه ای متوسل می شوند تا دوباره پیش پدر و مادرشان برگردند.
عملکرد تحصیلی این دسته از کودکان به خاطر درخواست های مکرر برای خارج شدن از کلاس درس، نگرانی شان نسبت به جدایی از والدین و غیبت های مکرر از مدرسه پایین است.
درواقع می توان گفت با توجه به این که اضطراب جدایی در ۹ تا ۱۸ ماهگی بهنجار است، اختلال اضطراب جدایی به این دلیل ایجاد می شود که کودک نتوانسته این مرحله رشدی را با موفقیت پشت سر بگذارد یا بر اثر استرس، به مراحل قبلی رشد برگشته است.
برای از بین بردن ترس، کودک خود را تهدید نکنید:
برخی از مادران که کودکشان کلاس اولی است و با محیط مدرسه آشنا نیست و با وارد شدن به آن دچار ترس می شود ، به اشتباه از کودک خود را وادار به جدایی از خود می کنند و گاهی کودک را تهدید به ماندن می کنند که این کار سبب تقویت ترس در کودک شده و به وخیم تر شدن شرایط کمک می کند بنابراین این مادران باید از توجه و عکس العمل بیش از حد نسبت به این مساله بپرهیزند.
ريشه يابی علت ترس:
ترس از مدرسه بيشتر در کودکان مقطع دبستان که ترس از جدايی از والدين در آنها وجود دارد، مشاهده میشود ولي اگر اين ترس در مقاطع بالاتر در دانش آموزی ديده شود، بيشتر به طرز برخورد کادر مدرسه و معلمان برمی گردد. ترس در کودکانی که به مدرسه جديد مي روند نيز مشاهده شده که ترس اين گروه ريشه در جدايی از والدين يا نداشتن دوست يا ناآشنايی با محيط مدرسه و معلمان دارد. همچنين گاهی تغييرات ناگهانی در شرايط زندگی از قبيل جدايی والدين از يکديگر، فوت ناگهانی يکی از نزديکان، تعويض منزل و… نيز میتواند سبب بروز اين گونه ترسها شود که اغلب موقتی است و با رفتار درست و صحيح والدين و کادر مدرسه بر طرف میشود. همچنين توقع و انتظارات بيش از حد والدين از فرزندانشان به ويژه در سنين دبيرستان نيز از علل بروز اضطراب و ترس در فرزندان به هنگام حضور در مدرسه است. در مجموع، والدين بايد با ريشه يابی علل ترس فرزند خود و شناخت دقيق آن، به او کمک کنند تا بر اين ترس غلبه کند.
عواملی که مدرسه هراسی کودکان را تشدید می کند:
درگیری والدین در خانه که کودک را در زمانی که در مدرسه است دچار اضطراب و دلواپسی می کند.
نقص جسمانی کودک.
داشتن معلم سختگیر تا تنبیه در مدرسه.
سختی و مقررات و ضوابط مدرسه.
درگیری و کتک کاری با دیگر بچه ها در مدرسه.
تولد فرزندی جدید و احساس ناکامی و محرومیت و سرخوردگی.
کارهايی که به کاهش ترس دانش آموزان کمک میکنند:
با فرزند خود درباره اتفاقاتی که در مدرسه میافتد، صحبت کنيد: هر روز در جريان رويدادهای مدرسه باشيد. خوشبختانه بيشتر کودکان به ويژه دانش آموزان زير ۱۲سال دوست دارند که درباره مدرسه و کارهايی که انجام دادهاند با والدين خود صحبت کنند البته گاهی کم تحملی و بیطاقتی والدين، سبب میشود که آنها از حرف زدن پشيمان شوند و اين کار را انجام ندهند.
هنگام بروز ترسهای کوچک و موقتی، برخورد شديد نداشته باشيد: گاهي پيش میآید که کودکی به طور مقطعي، يک يا ۲روز براي رفتن به مدرسه اشتياقی نشان نمیدهد. در اين حالت به تشويق و تنبیههای شديد متوسل نشويد زيرا کودک با تشويق زياد بد عادت میشود و فکر میکند کار مهمی برای والدينش انجام میدهد و با تنبيه نيز از مدرسه گريزان تر میشود. هنگام بروز اين مشکل اگر مطمئن هستيد که پيش زمينه خاصي از مواردی که در مقدمه گفته شد وجود ندارد، بر اين امر تأکيد داشته باشيد که رفتن به مدرسه ضروري است و شما به هيچ عنوان پذيرای نرفتن او به مدرسه بدون دليل محکم و منطقی نيستيد.
برايش يادداشت بگذاريد: یادداشتهای کوچک و پر مهري براي او بنويسيد و در کيفش بگذاريد تا با ديدن آنها در مدرسه، بداند که به طور موقت از شما جدا شده است و خيلي زود به منزل برمي گردد. اين یادداشتها در افزايش اعتماد به نفس کودک نيز بسيار مؤثر است.
با معلم او مشورت کنيد: اگر فکر میکنید که کودکتان ضعف خاصي در درس، رفتار، ظاهر و… دارد با معلم او صحبت کنيد تا در کلاس توجه بيشتري به او و روابطش با ديگران داشته باشد. گاهی دانش آموزان ديگر با مسخره کردن کودک، او را از مدرسه رفتن گريزان میکنند.
دوستان فرزندتان را به منزل دعوت کنيد: معمولا بچهها هنگامي که در ساعتی غير از مدرسه يکديگر را میبینند، بسيار خوشحال هستند و همين امر به آنها کمک میکند که در مدرسه نيز روابط بهتری باهم داشته باشند و برای حضور در مدرسه نيز اشتياق بيشتری نشان دهند.
در انجام کارهای مدرسه به او کمک کنيد: در اين حالت او احساس میکند که شما نيز در جريان کامل کارهای مدرسه او هستيد و مثل يک همکلاسي در کنار او قرار گرفتهاید. اين کار به بهبود روابط شما نيز کمک ميکند.
دليل و اهميت مدرسه رفتن را به او بگوييد: به گزارش سايت سلامت، دوست داشتن فرزندتان را مشروط به مدرسه رفتن نکنيد و وقتي از مدرسه رفتن اجتناب میکند، پیامهای هيجاني مانند «من ديگر مادرت نيستم»، به او ندهيد. کودک نبايد حس کند برای خوشحالي مادر بايد به مدرسه برود. پس دليل و اهميت واقعي مدرسه رفتن را به کودک بگوييد؛ با اين حال توجه داشته باشيد که نبايد با او در مورد مشکلات مدرسه نرفتن يا به دست نياوردن شغل مناسب در صورت مدرسه نرفتن صحبت کنيد. چرا که با اين کار تنها اضطراب او را افزايش خواهيد داد.
به او توانايی مراقبت از خود در مدرسه را بياموزيد: مانند اين که چگونه میتواند در مدرسه به تنهايی از عهده کارهای شخصیاش برآيد. بايد بررسي کنيد کودک در مدرسه مشکلي نداشته باشد و مورد تمسخر يا آزار ديگر دانش آموزان قرار نمیگیرد. آسان و مفيد جلوه دادن مقررات مدرسه و وجود معلمی که ارتباط خوبی با کودک برقرار کند، به کاهش ترس او از مدرسه کمک میکند.
از مسئولان مدرسه بخواهيد به فرزندتان مسئوليت دهند: داشتن مهارت ارتباطی مناسب و دوست يابی باعث کسب تجربههای مثبت میشود. با دادن مسئوليت اجتماعی به کودک کمک کنيد بتواند بهتر ارتباط برقرار کند و نيازهايش را بيان کند. داشتن مسئوليتی در کلاس درس حضور او را در مدرسه هدفمند خواهد کرد.
از مدرسه برای ترساندن و تنبيه استفاده نکنيد: مثلا نگوييد: «اگر غذايت را نخوری، به معلمت مي گويم.» کودک را برای مدرسه رفتن تشويق کنيد و اگر در خانه ماند، اجازه بازي و تماشای تلويزيون را در ساعتهایی که بايد در مدرسه باشد، به وی ندهید.
استرس کودکان در مدرسه.مشاوره کودک غرب تهران.کاهش استرس کودکان در مدرسه.اضطراب
علل استرس کودکان.مشورت با معلم.تنبیه کردن.استفاده نکردن از تهدید.ترساندن از مدرسه.